Η ρυθμιζόμενη αγορά των τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα διευρύνθηκε, κυρίως, την περίοδο 1990-1997, με την εισαγωγή νέων παιγνίων από τον ΟΠΑΠ, αφού στο μόνο μέχρι τότε παιχνίδι του, το ΠΡΟ-ΠΟ, προστέθηκαν και τα ΛΟΤΤΟ, ΠΡΟΤΟ, ΠΡΟΠΟ-ΓΚΟΛ και ΤΖΟΚΕΡ, με την κυκλοφορία του στιγμιαίου κρατικού λαχείου (του γνωστού ως «Ξυστό») και με την ίδρυση νέων επιχειρήσεων καζίνων, καθώς στα ήδη υπάρχοντα υπό κρατικό έλεγχο καζίνα (Πάρνηθας, Ρόδου και Κέρκυρας), προστέθηκαν τα έτη 1995 έως 1997 και τα ιδιωτικά καζίνα Χαλκιδικής, Λουτρακίου, Θράκης, Θεσσαλονίκης, Αχαΐας και Αιγαίου.

Νέα ώθηση στην αγορά, την περίοδο 2000-2003, έδωσαν τα παίγνια ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ και ΚΙΝΟ, που μαζί με τα SUPER 3 και EXTRA 5, άρχισαν να παρέχονται από την ανώνυμη εταιρεία, πλέον, ΟΠΑΠ Α.Ε.

Η παραπάνω εξέλιξη στην αγορά τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα, είχε ως αποτέλεσμα μια σταθερή αύξηση του κύκλου εργασιών τυχερών παιγνίων για μία δεκαετία, μέχρι το έτος 2009. Στη συνέχεια, ο κύκλος εργασιών τυχερών παιγνίων υπέστη μείωση λόγω της σοβαρής κρίσης που πλήττει την ελληνική οικονομία.

Ειδικότερα, μετά το 2010, η αγορά τυχερών παιγνίων σε όρους «Κύκλου Εργασιών Τυχερών Παιγνίων» υπέστη σημαντικές μειώσεις, ενώ το 2014, για πρώτη φορά μετά το 2009, η ρυθμιζόμενη αγορά τυχερών παιγνίων ανακάμπτει από τη συνεχόμενη πτωτική της πορεία, εμφανίζοντας έστω και οριακή αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος 2013. Το έτος 2015, η ρυθµιζόµενη αγορά τυχερών παιγνίων εµφάνισε περιορισµένη πτώση της τάξης του 3,9% σε σχέση µε το προηγούµενο έτος. Παρέµεινε, ωστόσο, σε καλύτερο επίπεδο σε σχέση µε το ιστορικά χαµηλό του 2013, αλλά σηµαντικά µικρότερη από το µέγεθος των 9.239.831 χιλ. ευρώ που είχε διαµορφωθεί το 2008.

Η εξέλιξη κατά το έτος 2015 2014 των ακαθάριστων εσόδων της αγοράς των τυχερών παιγνίων ακολουθεί, σχεδόν αναλογικά, την εξέλιξη του κύκλου εργασιών των παιχνιδιών. Το έτος αυτό καταγράφεται πτώση κατά 3,6% σε σχέση με το 2014.

Η δαπάνη για τυχερά παίγνια ανά άτομο ηλικίας μεγαλύτερης των 18 ετών⁹ , ακολούθησε την πτωτική πορεία του εισοδήματος, και μάλιστα με μεγαλύτερο ρυθμό μείωσης, με εξαίρεση τα έτη 2008 και 2014 όπου σημείωσε άνοδο σε αντίθεση με το ρυθμό μεταβολής του εισοδήματος.

__________________________________________
1 Ο κύκλος εργασιών της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι από τις Ετήσιες Οικονομικές Εκθέσεις ΟΠΑΠ και τα ενημερωτικά δελτία.
2 Ο κύκλος εργασιών των καζίνων είναι τα χρήματα των παικτών που μετατράπηκαν σε παιγνιονομίσματα (Drop) και αφορούν και τις εννέα επιχειρήσεις καζίνων της χώρας. Τα στοιχεία προέρχονται από το Υπουργείο Τουρισμού-Διεύθυνση Εποπτείας Καζίνο για τα έτη 2010-2012 και από τις υπηρεσίες της Ε.Ε.Ε.Π. για τα έτη 2013-2015.
3 Ο κύκλος εργασιών των ετών 2010-2013 προέρχεται από τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της Διεύθυνσης Κρατικών Λαχείων. Ο κύκλος εργασιών του έτους 2014 προκύπτει από προσωρινά στοιχεία της Διεύθυνσης Κρατικών Λαχείων για τη περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2014 και της Α.Ε. Ελληνικά Λαχεία για την περίοδο Μαΐου-Δεκεμβρίου 2014. Για το 2015 ο κύκλος εργασιών προκύπτει από στοιχεία που χορηγήθηκαν στην ΕΕΕΠ από την Α.Ε. Ελληνικά Λαχεία.
4 Ο κύκλος εργασιών της ΟΔΙΕ Α.Ε. των ετών 2010-2013 είναι από τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις. Ο κύκλος εργασιών για τα έτη 2014 - 2015 προέρχεται από στοιχεία που χορηγήθηκαν στην ΕΕΕΠ από την ΟΔΙΕ Α.Ε.
5 Τα ακαθάριστα έσοδα (GGR) της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι από τις ετήσιες οικονομικές εκθέσεις και τα εκδοθέντα ενημερωτικά δελτία.
6 Τα ακαθάριστα έσοδα (GGR) των καζίνων αφορά το σύνολο των εννέα επιχειρήσεων καζίνων της χώρας. Τα στοιχεία προέρχονται από το Υπουργείο Τουρισμού-Διεύθυνση Εποπτείας Καζίνο για τα έτη 2011-2012 και από τις υπηρεσίες της Ε.Ε.Ε.Π. για τα έτη 2013-2015
7 Τα ακαθάριστα έσοδα (GGR) των ετών 2010-2013 είναι από τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της Διεύθυνσης Κρατικών Λαχείων. Τα ακαθάριστα έσοδα (GGR) του έτους 2014 προκύπτουν από προσωρινά στοιχεία της Διεύθυνσης Κρατικών Λαχείων για τη περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2014 και της Α.Ε. Ελληνικά Λαχεία για την περίοδο Μαΐου-Δεκεμβρίου 2014. Για το 2015 τα ακαθάριστα έσοδα (GGR) προέρχονται από στοιχεία που χορηγήθηκαν στην ΕΕΕΠ από την Α.Ε. Ελληνικά Λαχεία.
8 Τα ακαθάριστα έσοδα (GGR) της ΟΔΙΕ Α.Ε. των ετών 2011-2013 είναι από τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις. Τα ακαθάριστα έσοδα (GGR) εργασιών για τα έτη 2014 - 2015 προέρχεται από στοιχεία που χορηγήθηκαν στην ΕΕΕΠ από την ΟΔΙΕ Α.Ε.
9 Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή - Εκτίμηση πληθυσμού την 1^η Ιανουαρίου κάθε έτους.

Στις περισσότερες χώρες του κόσμου, προσφέρεται μεγάλη ποικιλία τυχερών παιγνίων, αθλητικών ή αριθμολαχείων, τύχης ή δεξιότητας, με αμοιβαία ή προκαθορισμένα κέρδη. Τα παίγνια προσφέρονται συνήθως με την ευθύνη και υπό την εποπτεία του κράτους, μέρος δε των εσόδων χρηματοδοτεί δράσεις που σχετίζονται με αθλητικούς, πολιτιστικούς και φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Σύμφωνα με την έκδοση της Ernst & Young (Market Overview “The 2011 global gaming bulletin”), πριν την παγκόσμια ύφεση του 2008, η διεθνής αγορά των τυχερών παιγνίων παρουσίαζε συνεχή ανάπτυξη. Από το 2004 έως το 2008, τα μικτά κέρδη (GGR) αυξήθηκαν κατά 24% και ανήλθαν κατά το έτος αυτό, σε 358 δισεκατομμύρια δολάρια Η.Π.Α. Η ύφεση και οι αδυναμίες στην ανάκαμψη σε πολλές χώρες, εκτός της Ευρώπης, μείωσε ή και μηδένισε το ρυθμό ανάπτυξης στις περισσότερες αγορές παιγνίων. Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, επί παραδείγματι, παρά την επέκταση των δραστηριοτήτων των περιφερειακών της αγορών, τα μικτά κέρδη των καζίνο αυξήθηκαν μόνο 1% μεταξύ 2009 και 2010, φθάνοντας τα 31 δισεκατομμύρια δολάρια Η.Π.Α. Αξιοσημείωτη εξαίρεση αποτελεί το Μακάο (Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας), η ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά παγκοσμίως, τα μικτά κέρδη της οποίας σημείωσαν άνοδο 58% μεταξύ 2009 και 2010 φθάνοντας τα 23,4 δισεκατομμύρια δολάρια Η.Π.Α.

Σύμφωνα με την Remote Gaming Association (RGA), το 90-95% των μικτών κερδών (GGR)1, προέρχεται από τα τυχερά παίγνια που διεξάγονται με επίγειο τρόπο (land based). Παρόλο που τα εξ αποστάσεως διεξαγόμενα τυχερά παίγνια κατέχουν ακόμα πολύ μικρότερο ποσοστό, συνιστούν έναν από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους κλάδους, παγκοσμίως. Σύμφωνα με την RGA, τα μικτά κέρδη (GGR) των τυχερών παιγνίων που διεξάγονται εξ αποστάσεως, άγγιξαν το 2010 τα 30 δις δολάρια Η.Π.Α., παρουσιάζοντας αύξηση 13% σε σχέση με το 2009

__________________________________________
1 To μικτό κέρδος (GGR ή GGY): Είναι το ποσόν που προκύπτει εάν αφαιρεθούν από τα συνολικά ποσά στοιχημάτων τα κέρδη των παικτών, συμπεριλαμβανομένων όμως των μπόνους, και είναι τεχνικά γνωστό ως Μικτό Κέρδος ή Ακαθάριστα Έσοδα (Gross Gaming Revenues ή Gross Gaming Yield).

Η Ε.Ε., μέχρι σήμερα, δεν έχει υιοθετήσει ευρωπαϊκή νομοθεσία ειδικά για την παροχή υπηρεσιών τυχερών παιγνίων. Τα θέματα που αφορούν το θεσμικό πλαίσιο των τυχερών παιγνίων, ρυθμίζονται από τις εθνικές νομοθεσίες των κρατών μελών, υπό το φως των κανόνων της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σ.Λ.Ε.Ε), της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ε.Ε. και των Οδηγιών της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που άπτονται ζητημάτων ρύθμισης της παροχής υπηρεσιών γενικά και του τρόπου που αυτές παρέχονται (παράγωγο ευρωπαϊκό δίκαιο).

Συνέπεια των παραπάνω είναι, σε επίπεδο κρατών μελών της Ε.Ε., να παρατηρείται ότι τα τυχερά παίγνια χαρακτηρίζονται από διαφοροποιημένους εθνικούς κανόνες. Παρά την υποχρέωση των κρατών μελών να συμμορφώνονται με τους κανόνες της Σ.Λ.Ε.Ε., στην περίπτωση των τυχερών παιγνίων τα κράτη μέλη μπορούν να επιβάλλουν όρια ή να περιορίζουν την προσφορά όλων ή ορισμένων τύπων υπηρεσιών των παιγνίων αυτών, με βάση τους στόχους προστασίας του δημοσίου συμφέροντος που επιδιώκουν να διασφαλίσουν. Στο πλαίσιο αυτό, αρκετά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρούν μορφές μονοπωλιακής διεξαγωγής των τυχερών παιγνίων.

Παράλληλα, η ραγδαία αυξανόμενη προσφορά και ζήτηση υπηρεσιών τυχερών παιγνίων και στοιχημάτων μέσω του διαδικτύου, δημιουργούν σειρά νέων προκλήσεων όσον αφορά την επίτευξη των στόχων δημόσιας πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε το 2011 την Πράσινη Βίβλο για τα τυχερά παίγνια, που διεξάγονται στην Εσωτερική Αγορά μέσω διαδικτύου, την οποία έθεσε σε δημόσια διαβούλευση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσα από το κείμενο της Πράσινης Βίβλου και των 51 ερωτήσεων που έθεσε προς απάντηση στη διαβούλευση, επιχείρησε να εξαντλήσει τα θέματα που άπτονται των επιπτώσεων από την αύξηση της δραστηριότητας διεξαγωγής τυχερών παιχνιδιών και των πιθανών μέτρων δημόσιας τάξης. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπάθησε να αποτυπώσει την υφιστάμενη κατάσταση, ώστε στη συνέχεια, να διευκολύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ κρατών μελών καθώς και να κρίνει εάν τα διαφορετικά εθνικά ρυθμιστικά μοντέλα για τα τυχερά παιχνίδια μπορούν να εξακολουθήσουν να συνυπάρχουν ή/και κατά πόσον χρειάζεται, προς το σκοπό αυτό, ειδική δράση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνοπτικά, ο θεμελιώδης στόχος του εγχειρήματος ήταν να συλλεγούν πραγματικά στοιχεία, να αξιολογηθούν τα διακυβεύματα και να συγκεντρωθούν απόψεις από όλους τους ενδιαφερόμενους για ένα φαινόμενο με πολλαπλές διαστάσεις, όπως αυτό της παροχής υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών μέσω του διαδικτύου.

Μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τη με αριθμό [COM (2012) 596 final/23-10-2012] ανακοίνωσή της, με τίτλο «Προς ένα ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση (μέσω διαδικτύου)», με την οποία πρότεινε μια σειρά δράσεων με σκοπό την αντιμετώπιση των ρυθμιστικών, κοινωνικών και τεχνολογικών προκλήσεων των τυχερών παιχνιδιών μέσω διαδικτύου, καταλήγοντας σε πέντε άξονες προτεραιότητας για περαιτέρω δράση.

Οι άξονες αυτοί είναι:

α. Συμβατότητα των εθνικών ρυθμιστικών πλαισίων με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.

β. Ενίσχυση της διοικητικής συνεργασίας και της αποτελεσματικότητας επιβολής των κανόνων μεταξύ των κρατών μελών.

γ. Προστασία των καταναλωτών, του κοινού, των ανηλίκων και των ευάλωτων ομάδων.

δ. Καταπολέμηση της απάτης και της νομιμοποίησης χρήματος από παράνομες. δραστηριότητες.

ε. Προστασία της ακεραιότητας των αθλητικών γεγονότων και καταπολέμηση των πρακτικών στησίματος των αγώνων.

Στις 05 Δεκεμβρίου 2012 συστάθηκε η Ειδική Ομάδα Εμπειρογνωμόνων “Expert Group on Online Gambling”, με τη με αριθμό C(2012)8795 απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την τριετία 2013-2015. Στην ομάδα αυτή έχουν δικαίωμα συμμετοχής έως και δύο εκπρόσωποι από κάθε κράτος-μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Αντικείμενο των εργασιών της ομάδας αποτελεί η ανταλλαγή εμπειριών και ορθών πρακτικών, καθώς και η παροχή συμβουλών για την προετοιμασία των πρωτοβουλιών της Ε.Ε. στους παραπάνω τομείς, με σκοπό τη διαμόρφωση ενός ενιαίου πλαισίου αναφορικά με τα τυχερά παίγνια που διεξάγονται μέσω του διαδικτύου το οποίο θα ενσωματώνει βασικές αρχές και κατευθυντήριες γραμμές για τα κράτη-μέλη (Πρωτοβουλία: Towards a comprehensive European framework for online gambling). Με τη με αριθμό C(2015)8643 απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρατάθηκαν οι εργασίες της ομάδας αυτής μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2018. Η Ε.Ε.Ε.Π., ως αρμόδια Αρχή, εκπροσωπείται στην ομάδα εμπειρογνωμόνων με δύο (2) στελέχη της.

Στις 10 Σεπτεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα σχετικά με τα τυχερά παιχνίδια μέσω διαδικτύου στην εσωτερική αγορά και κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα διαλειτουργικότητας μεταξύ εθνικών μητρώων αυτοαποκλεισμού, να αυξήσει την ενημέρωση σχετικά με τους κινδύνους του εθισμού στα τυχερά παιχνίδια και να εξετάσει τη δυνατότητα υποχρεωτικών ελέγχων ταυτοποίησης τρίτων. Επίσης, κάλεσε τους φορείς εκμετάλλευσης τυχερών παιχνιδιών μέσω διαδικτύου να παρέχουν υποχρεωτικά στον δικτυακό τόπο τυχερών παιχνιδιών πληροφορίες σχετικά με τις ρυθμιστικές αρχές, τις προειδοποιήσεις προς τους ανηλίκους και τη χρήση αυτοπεριορισμών.

Τέλος, στις 14 Ιουλίου 2014 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τη με αριθμό 2014/478/ΕΕ σύστασή της, σχετικά με τις αρχές για την προστασία καταναλωτών και παικτών υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών μέσω διαδικτύου, καθώς και για την αποτροπή των ανηλίκων από τη συμμετοχή σε τυχερά παιχνίδια, με σκοπό να προστατευθεί η υγεία των καταναλωτών και των παικτών και, επομένως, να ελαχιστοποιηθεί η ενδεχόμενη οικονομική βλάβη που μπορεί να προκύψει από την παθολογική ή υπερβολική εξάρτηση από τα τυχερά παιχνίδια. Μέσω αυτής, συνίσταται στα κράτη-μέλη να επιτύχουν ένα υψηλό επίπεδο προστασίας για τους καταναλωτές, τους παίκτες και τους ανηλίκους, μέσω της θέσπισης αρχών για τις υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών μέσω διαδικτύου και για τις υπεύθυνες εμπορικές ανακοινώσεις των εν λόγω υπηρεσιών, με σκοπό τη διαφύλαξη της υγείας καθώς και την ελαχιστοποίηση των ενδεχόμενων οικονομικών βλαβών που μπορεί να προκύψουν από την παθολογική εξάρτηση ή την υπερβολική συμμετοχή σε τυχερά παιχνίδια.